De melancholische lessen van Opgezwolle

Geen zorgen, we houden fakkels nog steeds brandend.

De melancholische lessen van Opgezwolle
Photo by Erin Song / Unsplash

Als er een plaat in mijn leven is die ik zelf nooit vrijwillig heb opgezet, maar wel het vaakst met plezier heb gehoord, dan is het wel Eigen Wereld van Opgezwolle uit 2006. En toen waren ze opeens uit elkaar.

Wtf?

Goed. Opgezwolle.

I kid you not.

Bijna elke week, wanneer mijn vrienden in Deventer bij mij thuis kwamen om de nacht door te halen, ging de cd in de muziekspeler, werd de repeatknop ingedrukt en de volumeknop flink omhoog gedraaid.

Ik kan echt elke beat, elke rijm, elke grap op het album Eigen Wereld nog steeds dromen.

Sommige nummers zitten gewoon echt in mijn ziel gebrand.

  • Gekkenhuis
  • Gerrit
  • Ogen Open
  • Hoedenplank
  • Eigen Wereld

Sowieso had Opgezwolle een wat mythische status voor mij. De opleiding die ik in Zwolle deed, was dezelfde waar een of twee van de leden op hadden gezeten. Althans, dat werd toen gezegd. Maar ik kan nergens meer terugvinden of dit daadwerkelijk zo was.

Maar goed.

Opgezwolle.

Met Rico en Sticks voor de rap en Delic voor de beats.

Ze hadden die plaat Eigen Wereld waar iedereen het over had en opeens waren ze uit elkaar.

Gewoon klaar.

Maar in de jaren die volgden traden Rico en Sticks nog wel op, onder hun eigen naam of onder De Fakkelbrigade. (Die laatste heb ik nog eens gezien in het Oude Tivoli.)

Ik snapte nooit zo goed waarom ze ermee stopten. Zo plotseling en zonder aanleiding.

Tot nu.

Labelbaas Kees de Koning heeft de drie mannen in Hedon Zwolle opgezocht en geïnterviewd voor een mini-podcastserie. Om terug te blikken op hun succes. Maar ook om te analyseren waarom ze nou stopten. Want ook Kees wist het niet zo goed. En hij was nog wel bij ze betrokken als manager.

Poah.

Er zitten wat melancholische lessen in dit verhaal.

Ik hoor dat die man Rashid nog steeds vast zit. Geen zorgen, we houden fakkels nog steeds brandend

Je weet pas hoe bijzonder het is, als je het niet meer hebt.

Vanaf het prille begin dat de drie begonnen op te treden als hiphopformatie, heerste er een buzz om ze heen. Kees de Koning pikte die buzz ook op en moest en zou ze laten tekenen bij zijn label Top Notch.

In de jaren die volgden, waren hun shows in Nederland altijd uitverkocht. Zelf waren ze drie jonge twintigers. Ze dachten dat dit normaal was. Als je goede kunst maakt, dan komen mensen altijd op je af en dat worden er altijd meer.

Maar, beseffen ze nu, dat was niet normaal.

Goede kwaliteit staat niet meteen voor massa’s fans.

Alleen dat hadden ze toen nog niet door…

Perfectionisme om de beste hiphop te maken

Het enige wat ze jarenlang deden, was optreden en tussendoor alleen maar opnemen en de boel perfectioneren.

  • Sticks was van de methode 10 nummers schrijven in een week en dan de beste uitkiezen.
  • Rico schreef een hele week lang aan een tekst. Elke keer een beetje pielen.
  • Delic maakte altijd nieuwe beats en probeerde zo bij elk liedje waar ze mee bezig waren zijn laatste vondsten erin te passen.

Een liedje kon tig maal veranderen. Opeens zat er een heel andere beat onder de eerder opgenomen rap. Of andersom.

Omdat ze zoveel sleutelden aan de liedjes, moest alles nauw op elkaar aansluiten. De beat op de rap. Dat was monnikenwerk.

Je kunt je afvragen: Waarom?

Maar hun ambitie was de Nederlandse hiphop naar een hoger niveau te tillen. Het enige wat telde.

Echt praten deden ze niet

Show na show. Feest na feest.

Er was altijd drank en gekkigheid.

Rico raakte verslaafd aan met name de speed.

Hij had het op een gegeven moment elke dag nodig om überhaupt te kunnen praten en te denken, of iets te schrijven of een rap op te nemen.

Maar niemand sprak hem erop aan. Ze wisten het en ze wisten het niet.

Het waren geen praatgrage jongens. En ze confronteerden elkaar er ook niet mee.

Misschien, maar dat is mijn interpretatie, is het daarom ook wel dat het zo onverwacht klapte.

Niemand zag het aankomen.

Ik wil niet meer

Delic zei vlak voor een show in Zoetermeer: ‘We moeten praten.’

Dat vonden Rico en Sticks al een bijzondere opmerking. Ze praatten nooit op deze manier.

En toen zei Delic: ‘Ik ben er klaar mee. Ik wil niet meer.’

Op hun hoogtepunt trok hij de stekker eruit. Rico en Sticks waren in shock.

Een week lang waren ze volledig verdoofd van het nieuws. Daarna kwam pas echt het besef: geen Opgezwolle meer, geen hoofdinkomen meer, geen uitbouwen van hun succes.

En ze snapten het beiden niet. Jarenlang hadden ze toegewerkt naar de top. Nu hadden ze de top bereikt en dan zouden ze meteen stoppen?

In de jaren die volgen, doet alles wat met Opgezwolle te maken heeft pijn. Als mensen erover beginnen, als ze de beats horen. Rico en Sticks hebben duidelijk een flink gebroken hart.

Omdat het zo onverwacht kwam.

Nul signalen dat Delic het niet leuk meer vond. Dat Delic wilde reizen, zelf kunst wilde maken. Er waren ook geen ruzies of grote irritaties.

Nu achteraf kunnen Rico en Sticks er op zich wel inkomen dat stoppen op een hoogtepunt misschien het beste was. Als in: beter zou het niet worden. Rico zat qua drugsverslaving op zijn dieptepunt.

Maar toch…

Je hoort nog steeds in de woorden die ze erover zeggen dat het pijn doet.

Vooral bij Sticks. Al zegt hij wel dat hij niet boos was op Delic, maar op de situatie.

Toen Delic na een jaar terugkeerde van zijn wereldreis, zocht Sticks hem op. Hij stond aan de voordeur, maar werd niet eens binnengelaten. Hij zag een Delic die hij niet meer kende. Hij was volledig veranderd als persoon.

Misschien wel in de persoon die hij altijd wilde zijn. En Sticks besefte daar aan die deur ook: het is nu definitief voorbij met Opgezwolle. Ik kan mijn carrière niet laten afhangen van een persoon.

Delic zelf heeft vervolgens meer dan zeven jaar lang als een kluizenaar geleefd. Gefocust op schilderen, op beats maken, op zichzelf uitvogelen.

Rico kwam hem in zeven jaar tijd maar twee keer in Zwolle tegen en dat is best gek, vindt Rico, als je in dezelfde stad woont.

Kiezen voor jezelf

Wat is de melancholische les in dit verhaal?

  • Dat iets onverwacht kan stoppen zonder duidelijke aanleiding, zoals deze drie-eenheid, en dat zoiets jarenlang nog flink zeer doet.
  • Dat het je hoofd nog kan martelen: wat als we door waren gegaan?
  • Ook het besef, terugkijkend, hoe bijzonder het allemaal was, terwijl het toen je erin zat allemaal normaal leek.
  • Het besef dat Sticks en Rico meer zijn qua identiteit dan Opgezwolle. En er is inmiddels een nieuwe generatie fans van hun werk, die ze niet kennen van hun eerste succes. Dat werkt bevrijdend.
  • Dat kiezen voor jezelf heel moeilijk is, maar ook bewonderenswaardig. Delic koos voor zichzelf, terwijl ze jarenlang in een soort machine zaten als opkomend succesvol trio, voor wie alles groter en groter werd. Maar hij deed het wel, zijn ‘gevoel’ volgen.
Gekke Gerrit, met een ghettoblaster, getverdemme, vieze funk. Gekke Gerrit wil te graag, het is niet gezond.

En nu?

De drie heren zijn apart van elkaar geïnterviewd door Kees de Koning.

In de laatste aflevering zitten ze alle vier bij elkaar aan tafel en hebben ze de eerste afleveringen gehoord.

Het is net alsof je zelf ook aan tafel zit.

Het voelt warm en oprecht aan.

En dan komt Delic aan die tafel tot een diepere betekenis over waarom dit gestopt was.

Hij wilde weg uit het ‘systeem’ van alcohol en drugs. Het voelde te verstikkend. Overal waar hij leefde, was er die verdoving. Zijn ouders hadden een kroeg, bijvoorbeeld. Een familielid raakte via Opgezwolle aan de drugs en kreeg er mentale problemen door. Hij zag Rico worstelen.

Hij wilde weg uit die wereld. Helemaal weg.

Diep en zo begrijpelijk.

Je luistert ​de reeks op o.a. Spotify.​

De vier heren zaten bij een tv-programma (Sofie en Jeroen) om over deze ​podcastreeks te praten​.