Geluk bestaat (niet)

Ik kreeg een Youtubesuggestie vanmorgen. In die videotile stond: ‘Hoe ik mijn leven verbeterde door elke dag om 3.00 uur op te staan.’

Nou, de inhoud zou je verbazen.

Het ging niet om self-improvement a la Arnold Schwarzenegger: vroeger opstaan dan je concurrenten en zo meer trainingsuren pakken. Maar, om te praten met god. Want de rest van de wereld sliep namelijk nog om 3 uur 's ochtends. En dan kon jij hem beter horen. En, vertelde deze youtube-ster me, als je overdag te weinig de stem van god hoort, zou dit de methode zijn. Ook was 3 uur opstaan erg handig. Na het bidden kon ze meteen aan de slag met de drie boeken die ze schreef.

Ik heb de video ademloos af zitten kijken.

Ik weet niet waarom YouTube me dit laat zien. Maar ik dicht wel geheime krachten toe aan het algoritme. Het is toch wel het moderne orakel van onze tijd. Volledig afgestemd op wie jij bent.

Paar videorijen verder stond nog een suggestie. Een kale man keek me aan. In de videotitel stond: 'Waarom jezelf verbeteren je leven verpest'.

Hij legde me uit dat jezelf verbeteren een illusie is. Het is namelijk niet zelfverbetering wat succesvolle mensen succesvol maakt. Zoals Bill Gates. Het is een obsessie hebben voor iets en daar heel goed in worden. Bill Gates had een obsessie voor programmeren en werd daar heel goed in. Vervolgens sloot hij af met een bericht van de sponsor. Een audioleesboekendienst. Hij raadde een boek aan dat An astronaut’s guide to life on earth heette. Maar, zei hij erbij, ondanks dat er 'guide' in de titel staat, is het niet een zelfhulpboek. Maar een verhaal over hoe iemand astronaut werd, door een doel te hebben en daar volledig voor gaan.

Vervolgens keek ik op het kanaal van deze kale vent naar zijn andere video's. Die hadden titels als: 'Waarom je leven saai is', 'Je comfortzone verpest je leven' en 'Hoe ik mijn brein voor de gek hield en zo moeilijke dingen ging doen'.

Ik was een beetje verrast. Ik had gewoon naar een drugsdealer gekeken die een junk het advies gaf om te stoppen met drugs. Sterker nog, aan het einde van het advies gaf 'ie gewoon een gratis tip naar een andere drug, dat astronautenboek van hem.

Ik weet wel waarom YouTube me deze video's voorschotelt.

Ik kijk graag naar Ali Abdaal. Hij is mijn guilty pleasure. Hij was een chirurg in opleiding en geeft op YouTube adviezen over self-improvement. Kijk vijf minuten naar hem en je bent verliefd op die jongen. Misschien is het zijn bril. Of zijn rustige manier van vertellen. Hij is altijd enthousiast. In een video liet 'ie een handgemaakt vlindertoetsenbord zien met kleurtjes en lampjes. Kost slechts 200 dollar. Maar hoe hij erover vertelde. Niet alleen het geluid was ware poëzie bij het typen. Maar, hij had ook berekend hoeveel sneller hij nu kon typen dan met andere toetsenborden. Wat hem een efficiënter mens maakte. Ik had het bijna gekocht.

Ali deelt ook adviezen uit, zoals hoe je meer luisterboeken kan luisteren (de afspeelsnelheid verhogen naar 4x), hoe je meer boeken leest (ga een half uur eerder naar bed en ga lezen), en hoe hij zoveel onthoudt (maak gebruik van een notitieapp, toevallig de app die hem sponsort). En met al deze hacks werd hij ook nog eens de nummer één student in Cambridge bij een bepaald examen.

Hij hackt gewoon zijn hele leven bij elkaar en deelt zijn adviezen gratis! Je bent eigenlijk gek als je hem niet volgt.

Maar. Ik wil niet per se een party pooper zijn. Maar ik weet iets wat Ali niet weet. En wat de kale meneer met 'Je wordt succesvol als je een obsessie hebt' ook niet weet. Ik weet zelfs iets wat die astronaut met zijn boek niet weet.

Weet je wat echt de geheime formule van succes is?

Geluk.

Ja. Geluk.

Dat is het.

Van Memphis Depay tot Richard Branson. Het kwam met een heel grote portie geluk.

We hebben het idee dat succes door ons eigen bloed, zweet en tranen komt. Dat wijzelf verantwoordelijk zijn, omdat we zo hard werken, er zoveel voor opofferen. Dat het allemaal ikke, ikke, ikke is. En als het dus niet lukt, dat het ook aan onszelf ligt. Wij hebben dan zelf gefaald.

Dat is het niet.

Het is maar een klein onderdeel.

Geluk is de grootste factor.

De kans dat je professioneel voetballer wordt bijvoorbeeld, heeft meer te maken met je geboortedatum dan met talent. Dit geldt overigens ook voor het onderwijs. Maar ook een succesvolle carrière hangt meer af van je geslacht, je achternaam en je woonplaats dan je discipline of mentale instelling.

Je kan beter in januari geboren zijn dan december. Dit komt doordat we leergangen in een jaar indelen. Dus een kind van 8 jaar en 0 maanden zit in dezelfde klas als iemand van 8 jaar en 11 maanden. Die laatste heeft 11 maanden voorsprong. En dat is met voetbal of in onderwijs qua begeleiding een wereld van verschil.

Zelfs astronaut worden, is niet per se gebaseerd op ambitie en hard werken. Van de 18000 sollicitanten bij NASA worden er elke keer maar 11 geselecteerd om astronaut te worden. En je zou denken dat er alleen naar vaardigheden en competenties wordt gekeken. Maar het zijn mensen die de selectie doen. En dat blijkt toch een stuk subjectiever te zijn dan je verwacht. Slechts 1 procent wordt geselecteerd puur op hoge cijfers en competenties. 94 procent komt door geluk.

Dus hoewel we denken dat we in controle te zijn, zijn we blind voor de krachten die ons kunnen helpen of ons geluk juist breken. Al die talloze factoren die van invloed zijn.

En Ali, die nummer een student bij zijn medicijnenstudie in Cambridge werd, die heeft gewoon verdomd veel geluk met zo'n slim hoofd.

En hoewel ons brein graag het idee van controle wil hebben, heeft die kale zelfhulpgast gedeelte gelijk. Jezelf verbeteren als sleutel naar succes is een illusie. Maar zijn argumenten van succesvol zijn, zijn nog meer onzin. Obsessie is niet het antwoord.

Voel je je al nietig?

Ik wel.

Dus, als je weer eens last hebt van zelfhaat, omdat je ambities en doelen niet gaan zoals je wil. Treur niet.

En als je zo overrompeld wordt door je succes dat je er bijna arrogant van gaat worden.

Gedraag je.

Dingen gebeuren gewoon omdat ze gebeuren en we hebben minder invloed op het resultaat dan we denken. Veel minder invloed.

😱 Deze tekst komt uit mijn dagelijkse e-mail. Elke vrijdag schrijf ik over je creatief uiten of een artiest die zijn lijden om heeft gezet in een kunstwerk. Alleen voor abonnees.
😏 Ik heb een nieuw boek geschreven. Het heet 'Ze gingen samen het toilethokje in.mp4'.
👀 Ik ben een dagelijkse e-mail begonnen. Over naar bed gaan met iemand die je niet mag. Je eenzaam voelen in een club vol mensen. Over de toxiciteit van je eigen perfectionisme. Abonneer je via https://petje.af/tomsondarko/. Als je niet zo goed weet wat je kan verwachten, schrijf je dan in voor mijn wekelijkse e-mail (gratis) of luister naar mijn wekelijkse spraakberichten (gratis).