Wie verdient vergeving?
Gebroken mensen met pijnlijke keuzes.
Lieve vreemdeling,
Ik heb me toch een geweldige tv-serie gezien: Time (2021).
Spoiler: Tomson hield het niet droog.
Het is een Britse miniserie over een gevangenis.
Vergeet alles wat je weet van Amerikaanse gevangenisseries en -films.
Er zijn hier geen sadistische bewakers.
Net zoals er geen psychopathische gevangenen zijn.
Wat wel? Gebroken mannen, die een verkeerde afslag hebben genomen in hun leven en nu in de harde wereld van de gevangenis zitten.
Zoals Mark (Sean Bean, 1959), een goedzak en leraar Engels. Zijn misdaad? Zijn alcoholprobleem, waarmee hij iemand doodreed.
Tja.
Het schuldgevoel valt hem zwaar. Net als zich aanpassen aan de harde wetten van de gevangenis. Zoals geen zwakte tonen bij anderen. En als je om hulp vraagt bij iemand, sta je bij diegene voor altijd in het krijt.
Poah.
Wat deze pijnlijke, rauwe serie goed doet, is de grijstinten laten zien van onze misdaad- en strafsamenleving. Waar we als toeschouwers keihard zijn in ons morele oordeel over de veroordeelden. En waar slachtoffers in al hun emotie geen enkele straf gerechtvaardigd vinden voor het verlies van hun dierbaren.
Maar er is ook nog de realiteit.
Namelijk: de veroordeelde die de gevangenis in moet en met zichzelf moet verder leven. Net zoals dat geldt voor de slachtoffers, en voor de familie van de veroordeelden.
De gevangenen in de serie zijn geen mensen die zelfmedelijden hebben of medelijden zoeken. Juist niet. Je hoort niemand zeggen: maar ik had het ook niet makkelijk toen ik de misdaad pleegde.
Nee.
Ze weten waarom ze vastzitten. Wat er fout ging. Waarom ze spijt hebben. Maar hoe om te gaan met deze gevoelens?
De een zoekt vergeving bij de nabestaanden. De ander weigert elk verzoeningsgesprek met de achtergebleven mensen.
Het zijn ingewikkelde emoties over een fatale daad die tientallen levens heeft verwoest.
Er komen geen makkelijke antwoorden in de serie op de vraag hoe je een goed mens kunt zijn nadat je veroordeeld bent. En of de nabestaanden of samenleving je überhaupt nog als een goed mens kunnen zien – zelfs nadat je je straf hebt uitgezeten.
Er is ook een andere verhaallijn: die van de harde maar rechtvaardige bewaker Eric (Stephen Graham, 1973).
Een gevangene benadert hem en zegt: ‘We weten dat je zoon in een andere gevangenis zit. Doe wat we van je vragen en hem zal niets overkomen.’
Wat doe je dan?
Het is heel schrijnend om te zien hoe dit zich verder ontwikkelt.
Poah.
Het stuk dat me het meest raakte, was de vader van Sean Beans personage, die samen met zijn vrouw hun zoon telkens blijft bezoeken. Ze blijven hun liefde tonen. Hij voelt zelfs een vorm van trots dat hun zoon niet is weggelopen voor zijn straf, of vage excuses gebruikte voor zijn daad.
Heel ontroerend.
Ook zie je dat alle bewakers in de gevangenis oprecht het beste voor hebben met de gevangenen. Ze begrijpen waar de woede of geweldsuitbarstingen vandaan komen.
Uiteraard grijpen ze met geweld in als er grenzen worden overschreden. En is hun invloed ook beperkt op wat gevangenen elkaar kunnen aandoen. Maar het zijn geen machtspelletjes tussen slaaf en meester.
Het is dat iedereen probeert er wat van te maken in de harde cultuur van een gevangenis.
De serie staat op NPO Plus en op NLZIET. Vier afleveringen.
Echt ademloos en vol emotie gekeken.
Liefs,
Tomson
PS
Seizoen 2 staat er ook op. Die gaat over een vrouwengevangenis. Ik moet 'm nog kijken!