Deze 3 regels hielpen me iets te publiceren zonder zelfhaat of paniekaanval

Lieve vreemdeling

Ik heb al meer dan zeven boeken uitgebracht.

Maar het gevoel vlak voor uitbrengen verandert maar niet:

• onzekerheid
• zelfhaat
• angst voor paniekaanvallen

Mijn hoofd neemt het volledig over:

WIE DENK JE WEL NIET DAT JE BENT OM ZOMAAR DIT KULVERHAAL TE PUBLICEREN IK MAG HOPEN DAT EEN VOLKSKRANTJOURNALIST HET NIET ONDER OGEN KOMT WANT DIE GAAT DRIE PAGINA’S AAN JE WIJDEN HOE SLECHT DIT IS

Ja. In capslock. Zo praten mijn gedachten tegen me.

En dat te bedenken dat ik een boek heb uitgegeven met de titel ik hoop dat je gedachten lief voor je zijn.

WAT EEN IRONIE.

Ik had het boek beter je kunt jezelf altijd nog meer haten moeten noemen.

Anyhow.

Sombere hitsigheid ontgoocheld is nu twee weken uit. (Je kunt het boek nu ook op je mobiel of e-reader lezen overigens, zie ppps).

En mijn gedachten zijn alweer wat rustiger geworden.

Omdat ik drie regels heb afgekeken van de groten der aarde om mezelf te kalmeren.

Want mijn gevoelens zijn niet uniek. Sterker nog, zie regel 3: ze zijn volkomen normaal.

IEDEREEN HEEFT ZE.

Regel 1: Het is de lezer die bepaalt of een boek geweldig is of kut

Schrijver John Green (1977) had een interessante gedachte over wat nou goede of slechte kunst maakt.

Hij vond The Great Gatsby (1925) tijdens de eerste leesbeurt echt een verschrikkelijk stom boek. Later pas begreep hij hoe geniaal het was.

Het boek was natuurlijk in die tussentijd niet veranderd.

Hij was veranderd.

En dat is het hele punt.

Als de lezer een persoonlijke connectie met een verhaal kan maken, bepaalt dat of het geweldige kunst is.

Lange tijd kon ik niks met superlatieven als: ‘je boek is het beste wat er ooit is gemaakt’ of ‘dit boek gaat over mijn gedachten en het heeft me meer geholpen dan tien jaar therapie’.

En al die andere grote woorden. Ik dacht elke keer: pffff, vind jij, maar de rest van de wereld zal mijn boek echt niet goed vinden.

Nu denk ik: als de lezer het geweldig vindt en iets van zichzelf erin terugziet, is dat het enige wat telt.

Regel 2: Het gaat erom wat een boek doet

Regel 2 is eigenlijk een beetje regel 1, maar dan met meer peper en zout.

(Ik weet ook helemaal niet waarom ik met regels werk, maar het leest best overzichtelijk.)

Deze regel heb ik van stoïcijn en schrijver Ryan Holiday (1987):

“It’s not what a book is. It’s what a book does.”

Wat voor effect heeft het boek op iemand? Inspireert het? Troost het? Prikkelt het? Geeft het vermaak?

We zijn het er allemaal over eens dat een dagelijkse tv-soap geen hogere kunst is. Maar eigenlijk ís het wel hogere kunst. Want een tv-soap laat je meezwijmelen met de personages. Het geeft een gevoel van: oh, wat gaat er nu gebeuren?

Het is makkelijk te volgen en tegelijkertijd kijkt het heerlijk weg. Het vervult een behoefte. En dat is het enige wat telt.

Daarom heb ik zelf ook nog nooit een kritisch woord gezegd over Fifty Shades of Grey (2011).

Echt niet.

Het vervult een behoefte. En ik vermoed dat die behoefte niet eens gaat over kinky seks, maar waarschijnlijk iets in de richting van emotionele verbondenheid tussen twee mensen. Waarschijnlijk.

(Ik heb het boek niet gelezen en de film niet gezien.)

Dus. Ook mijn boeken vervullen een behoefte bij melancholische mensen.

De enige mensen die ik wil bereiken.

Regel 3: Vind je het gek dat je je zo voelt? Het is volkomen normaal

Mijn favoriete acteur en neuroot Jesse Eisenberg (1983) kreeg een paniekaanval tijdens het filmen van Adventureland (2009). (geweldige film trouwens. Eigenlijk gewoon een van mijn favoriete films.)

Net vlak voordat de camera begon te draaien.

De regisseur nam hem apart en sprak hem zo zacht en invoelend aan:

“Ik begrijp precies wat je nu doormaakt. En eerlijk gezegd zou ik het vreemd vinden áls je dit niet regelmatig zou voelen. Jij doet een werk dat emotioneel veeleisend is, en ondertussen moet je ook nog nadenken of je haar er niet belachelijk uitziet. Ik snap niet hoe iemand dat volhoudt. Ik in elk geval niet.”

Dat gesprek raakte Jesse diep. En het hielp. Hij voelde alles opeens lichter aan en de opnames verliepen goed. Alsof de druk voor perfectie van hem afgleed.

Ja, dit werk ís moeilijk. En hij hoeft dat niet te ontkennen of te doen alsof het hem niets doet.

Erken het. Begrijp het.

En eigenlijk geldt dat voor elk beroep, betoogt Jesse. Elke baan heeft zijn eigen rare, onverklaarbare moeilijkheden. Dingen die buitenstaanders waarschijnlijk nooit helemaal begrijpen.

Dat geeft angst. Maar ook een besef: wat ik voelde was niet uitzonderlijk, maar normaal.

Nu praat ik op mezelf in: het is een emotionele investering, zo’n boek. Het is hard werken. Hopen dat er geen spelfout is achtergebleven. Hopen dat alles op tijd aankomt. Hopen dat mensen het uitlezen. Dat ze erom lachen. Wat voelen. Een goede tijd hebben. Dat het ze troost.

Het is volkomen normaal om angst te hebben.

VOLKOMEN NORMAAL.

Liefs,

tomson

PS Als je sombere hitsigheid ontgoocheld hebt uitgelezen én het tof vond, laat het me weten! Het boek staat inmiddels ook op goodreads (zelf even zoeken, ik vermijd mijn eigen boeken op goodreads. Ik vind dat heel ongemakkelijk)

PPS Als je het nog wil lezen, hier kun je je exemplaar ​bij mij bestellen​.

PPPS Je kunt het nu ​ook digitaal lezen​ op je telefoon of tablet of e-reader.